Tăng thời gian thông quan và hiệu suất thông quan
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương triển khai ngay các giải pháp cấp bách nhằm giảm ùn ứ nông sản tại khu vực cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Công điện số 492/CĐ-TTg ngày 31/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ về việc triển khai các biện pháp cấp bách nhằm giảm ùn ứ nông sản và thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Trong đó, việc tăng thời gian thông quan và hiệu suất thông quan được đưa ra nhằm giải quyết tình trạng ùn ứ nông sản tại các cửa khẩu. Công điện cũng nhấn mạnh rằng, số lượng xe chở hàng nông sản xuất khẩu tăng đột biến tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong những ngày qua, đồng thời thời gian làm thủ tục thông quan kéo dài và năng lực thông quan hạn chế, gây ra tình trạng ùn ứ.
Một số loại trái cây như sầu riêng, mít, vải, thanh long đang vào vụ thu hoạch và dự báo phương tiện đường bộ chở hoa quả và nông sản xuất khẩu từ các địa phương sẽ tiếp tục dồn về các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn và các tỉnh biên giới phía Bắc. Tình trạng ùn ứ hàng nông sản xuất khẩu có thể gây tăng chi phí và thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp, ảnh hưởng đến an toàn giao thông, an ninh, trật tự, và vệ sinh môi trường tại khu vực một số cửa khẩu ở Lạng Sơn.
Nhằm giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản đang vào mùa vụ được thuận lợi, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu tập trung chỉ đạo một số giải pháp quyết liệt. Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, Lào Cai, Cao Bằng, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên; cùng với các Bộ trưởng Công Thương, Tài chính, Quốc phòng, Ngoại giao, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã được giao nhiệm vụ chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương rà soát các quy định về xuất nhập khẩu nông sản giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đồng thời, họ được yêu cầu tổ chức các hoạt động ngoại giao và phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng của Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi, đơn giản hóa thủ tục, tăng thời gian thông quan và hiệu suất thông quan. Mục tiêu là không để tái diễn tình trạng ùn ứ nông sản tại các cửa khẩu trong điều kiện nắng nóng gây hư hỏng.
Công điện cũng nhấn mạnh vai trò của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh có cửa khẩu tại khu vực biên giới phía Bắc. Họ được yêu cầu theo dõi, đánh giá, và dự báo tình hình lưu thông và tập trung hàng hóa nông sản trên địa bàn để tổ chức và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan. Nhiệm vụ của họ là kịp thời điều tiết, quản lý phương tiện đưa hàng lên cửa khẩu biên giới, xử lý các điểm ùn ứ nông sản xuất khẩu, hỗ trợ và giải quyết kịp thời các thủ tục để đẩy nhanh tiến độ thông quan hàng hóa. Đồng thời, họ cần thông tin kịp thời cho các địa phương, cơ quan và doanh nghiệp trên cả nước về tình hình lưu thông và xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu để chủ động, kịp thời điều chỉnh và hạn chế ùn ứ hàng hóa, giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp và người dân. Ngoài ra, trong Công điện cũng đề cập đến việc chấn chỉnh và xử lý các hành vi tiêu cực liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu và thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu. Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng các ngành và địa phương liên quan thực hiện việc này kịp thời và quyết liệt.
Bên cạnh đó, để thúc đẩy mạnh hơn việc tiêu thụ các loại nông sản đang trong thời vụ thu hoạch tại thị trường trong nước, Bộ trưởng Công Thương và Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã được yêu cầu phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh phân phối.
Tổng hợp lại, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu triển khai quyết liệt một số giải pháp nhằm giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc. Điều này bao gồm rà soát quy định về xuất nhập khẩu nông sản, tăng cường hoạt động ngoại giao và phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc, tăng thời gian và hiệu suất thông quan, đảm bảo không tái diễn tình trạng ùn ứ hàng hóa. Ngoài ra, cần quan tâm đến việc chủ động quản lý và điều tiết lưu thông hàng hóa, thông tin định kỳ cho các bên liên quan và xử lý các hành vi tiêu cực liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu và thông quan hàng hóa.
Thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch
Tập trung đẩy nhanh tiến độ đàm phán về quản lý chất lượng để tăng xuất khẩu trái cây chính thức vào thị trường Trung Quốc và tiếp tục đàm phán với đối tác để giảm tỷ lệ kiểm tra nông sản khi xuất khẩu vào Trung Quốc.
Hướng dẫn và phối hợp với các địa phương, cần khẩn trương xây dựng và phát triển các vùng sản xuất nông sản tập trung, đảm bảo quy mô phù hợp và tuân thủ các quy định về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, chỉ dẫn địa lý và an toàn thực phẩm. Đồng thời, đáp ứng tiêu chuẩn và quy chuẩn chất lượng hàng hóa để phục vụ xuất khẩu và tiêu dùng trong nước.
Ngoài ra, cần chủ trì và phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc xây dựng và ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn sản xuất và sản phẩm nông sản thuộc phạm vi quản lý. Đặc biệt, cần hợp tác với Bộ Khoa học và Công nghệ để xây dựng và triển khai chỉ dẫn địa lý cho nông, lâm, và thủy sản, cũng như áp dụng các giải pháp công nghệ trong việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm và đăng ký bảo hộ thương hiệu cho nông sản.
Chủ tịch Uỷ ban nhân dân của các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương cần chủ động phối hợp với Bộ trưởng Công Thương, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để cung cấp thông tin và khuyến cáo cho người dân, hợp tác xã nông nghiệp và doanh nghiệp về việc tổ chức lại sản xuất nông nghiệp dựa trên nhu cầu thị trường. Đồng thời, đảm bảo tuân thủ các quy trình, quy định và tiêu chuẩn từ giai đoạn sản xuất, thu hoạch, sơ chế, đóng gói, vận chuyển và truy xuất nguồn gốc, nhằm thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch. Cần xây dựng và hoàn thiện hạ tầng logistics phục vụ cho sản xuất và kinh doanh nông nghiệp theo quy hoạch.
Đồng thời, chủ tịch Ủy ban nhân dân các địa phương biên giới phía Bắc cần ưu tiên bố trí và huy động các nguồn lực hợp pháp để đầu tư và hoàn thiện hệ thống hạ tầng thương mại biên giới theo quy hoạch. Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển lưu thông và xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới một cách hiệu quả.
Các cơ quan báo chí cần đưa tin đầy đủ, khách quan và kịp thời để phản ánh chính xác tình hình. Điều này giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ về tình hình và có biện pháp ứng phó kịp thời, tránh thiệt hại.
Bộ trưởng các bộ và Thủ trưởng các cơ quan liên quan cần chủ động tăng cường chỉ đạo, phối hợp, hướng dẫn, kiểm tra và hỗ trợ các địa phương trong việc thúc đẩy phát triển sản xuất và tiêu thụ nông sản trên thị trường trong nước và xuất khẩu.
Tóm lại, các biện pháp cần được thực hiện nhằm đẩy nhanh tiến độ đàm phán về quản lý chất lượng, tăng cường xuất khẩu nông sản chính ngạch vào thị trường Trung Quốc. Đồng thời, cần xây dựng và phát triển các vùng sản xuất nông sản tập trung, đảm bảo quy mô phù hợp và tuân thủ các quy định về chất lượng, an toàn thực phẩm và quy chuẩn hàng hóa. Ngoài ra, cần tăng cường việc ban hành quy chuẩn và chỉ dẫn địa lý, hỗ trợ đăng ký bảo hộ thương hiệu nông sản, và đầu tư vào hạ tầng thương mại biên giới. Cuối cùng, các cơ quan liên quan cần tăng cường chỉ đạo, phối hợp và hỗ trợ các địa phương trong việc thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ nông sản trên thị trường trong nước và xuất khẩu.